Wat is het verschil tussen een merk en een handelsnaam?
Veel ondernemers vragen zich af wat nu precies het verschil is tussen een merk en een handelsnaam. Alhoewel men geneigd is de twee als synoniemen te gebruiken, betreffen ze allebei iets heel anders. Handelsnamen zijn er namelijk ter onderscheiding van de naam waaronder jouw onderneming opereert en niet ter onderscheiding van de producten en diensten die je aanbiedt. Een merknaam zorgt wel voor dit laatste onderscheid.
Waar staan handelsnamen en merknamen voor?
Het voeren van een onderneming doe je onder een handelsnaam, de naam waaronder jouw bedrijf in de buitenwereld bekend is en die het eerste visitekaartje voor je vormt. Handelsnamen druk je ook op fysieke visitekaartjes, beeld je af op je website en hebben een vaste plaats op facturen en andere correspondentie. De handelsnaam is dus de naam ter bescherming van je onderneming.
Een handelsnaam kun je gaan voeren na inschrijving in de KvK, de Kamer van Koophandel. Een merk leg je daar niet vast, maar moet je apart inschrijven. Het kan natuurlijk ook zijn dat merken gebruikt worden voor ondernemingen. Een merkregistratie beschermt je tegen het gebruik van dezelfde of zeer sterk gelijkende tekens, wanneer deze door een derde voor vergelijkbare producten en diensten worden aangeboden. De bescherming betreft zowel woorden als logo’s of een combinatie daarvan.
Hoe ver reiken het handelsrecht en het merkenrecht?
Nog eens kort gezegd: een handelsnaam die onder het handelsnaamrecht valt, kan alleen worden gebruikt voor een bedrijf binnen een bepaalde branche en een geografisch gebied. Omdat, in tegenstelling tot merknamen, handelsnamen wel beschrijvend mogen zijn, is de mate van bescherming laag. Merken mogen juist niet te algemeen beschrijvend zijn en worden vastgelegd voor een bepaald land. Nederlandse ondernemers wenden zich hiervoor tot de BOIP, het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom. Hieronder vallen dus ook België en Luxemburg. Bescherming geldt na een succesvolle merkregistratie dus in drie landen tegelijk.
De Nice classificatie
Bij de inschrijving wordt gebruikgemaakt van een systeem van classificatie, de zogeheten Nice classificatie. Hierin worden 45 verschillende categorieën onderscheiden: 34 productcategorieën en 11 dienstencategorieën. Omdat elke ondernemer dit duidelijk dient af te baken, kan er vanzelf al minder discussie ontstaan. Dit maakt de beschermingsomvang dus aanzienlijk groter. Optreden tegen anderen die dezelfde of soortgelijke merknaam voeren en ook nog eens dezelfde of soortgelijke diensten aanbieden, wordt dan een stuk makkelijker.
Waarom is een merknaam zo belangrijk?
Niet elke jonge ondernemer ziet het vastleggen van een merk als een prioriteit, maar velen van hen krijgen het deksel op de neus wanneer ze ontdekken dat een ander uiteindelijk eerder is met het indienen van een aanvraag tot merkregistratie. Met enkel een geregistreerde handelsnaam kun je hiertegen niet optreden. Denk er dus -ook als jouw onderneming nog in de kinderschoenen staat- aan om op tijd merkregistratie aan te vragen. Het recht op een handelsnaam hoeft niet geregistreerd te worden. Ook niet bij de KvK. Het recht op een handelsnaam verkrijg je automatisch wanneer je deze voor je onderneming gebruikt. Een handelsnaam hoeft niet onderscheidend te zijn.
Hoe verkrijg je rechten op een merknaam?
Wil je de rechten op een merknaam verkrijgen, dan wend je je tot een van de bestaande merkenregisters. Hierbij geldt dus dat je duidelijk moet aangeven voor welke goederen en diensten je dit merk in gebruik zal nemen. Ben je nieuw op dit gebied, dan wil je je hierin wellicht laten bijstaan door een merkenbureau, dat op dit gebied van de hoed en de rand weet en de kans op succes aanzienlijk weet te vergroten. Een merknaam moet altijd onderscheidend zijn. Gangbare woorden worden niet geaccepteerd.
Registratie op lokaal, Europees of internationaal niveau
Merkregistratie kan bij verschillende registers geschieden. Als Nederlandse ondernemer kies je voor aanvraag van merkregistratie in de Benelux, op Europees niveau of op internationaal niveau. Een merkregistratie voor de Benelux geeft je de exclusieve rechten op een merknaam binnen zowel Nederland als België en Luxemburg. De Europese registratie geldt voor alle landen die aangesloten zijn bij de Europese Unie. Vergis je dus niet, het gaat hier niet over heel Europa. Zoek je het nog verderop? Ga dan voor een internationale registratie (IR), waarbij ook landen als de Verenigde Staten, Canada, China, Japan, Rusland en meer zijn aangesloten.
Optreden tegen inbreuk op het merkrecht
Merknamen zijn dus pas beschermd nadat zij zijn ingeschreven bij een van de merkenregisters. Handelsnamen zijn beschermd wanneer je deze eenmaal in gebruik neemt. Dankzij het exclusieve recht dat je hierdoor vergaart, mogen andere concurrenten deze namen niet zomaar gebruiken. Doen ze dit wel, dan kan dit verwarring veroorzaken en de consument zo misleiden. Beschik je over een merkenregistratie, dan kun je bezwaar maken tegen derden die gelijke of soortgelijke tekens gebruiken voor dezelfde of vergelijkbare goederen en diensten. Er moet hierbij wel sprake zijn van beide elementen om van inbreuk op het merkrecht te kunnen spreken.
