- Deskundig advies
- Persoonlijke aanpak
- Snel en no-nonsense
- Scherpe en transparante tarieven
Intellectueel eigendom vastleggen
- 100% garantie
- Deskundig advies
- Persoonlijke aanpak
- Snel en no-nonsense
Wat anderen vinden...
Wanneer je iets creëert, is dit jouw intellectueel eigendom. Het maakt niet uit wat het is: een boek, een design of een uitvinding – het valt onder dezelfde noemer. Omdat er tegenwoordig veel gedeeld wordt is het verstandig om jouw creaties extra goed te beschermen. Het laatste dat je wilt is het voorbij zien komen van jouw idee zonder dat je daarvoor toestemming hebt gegeven. Of erger nog: gepresenteerd als de uitvinding van iemand anders. Dit voorkom je door je intellectuele eigendommen te beschermen. Maar hoe doe je dit?
Welke intellectuele eigendomsrechten zijn er?
Je creatie valt onder het intellectuele eigendomsrecht, waarbij de uitsplitsing kan worden gemaakt tussen verschillende, specifieke rechten. Omdat er een verscheidenheid aan ideeën en concepten is, kunnen deze niet allen onder dezelfde noemer vallen. Een merk is immers heel anders dan een tekst en een uitvinding is niet hetzelfde als een foto. Om die reden is het goed om te achterhalen waar jouw intellectueel eigendom onder valt en van welk recht je dus moet spreken. Er wordt bovendien onderscheid gemaakt tussen rechten die je moet registreren en rechten die je automatisch hebt.
Kun je Intellectueel eigendom overdragen en verpanden?
Intellectueel eigendom valt als geheel onder het privaatrecht. Het intellectueel eigendomsrecht is een subjectief recht, dat onder artikel 3:6 van het Burgerlijk Wetboek hangt: absolute vermogensrechten op niet-materiële objecten. Het intellectueel eigendom staat hier overigens zelf niet in, maar wordt beheerst door verdragen. Het valt bovendien onder het vermogensrecht, waardoor je het kunt overdragen en verpanden. Ook kan er beslag op worden gelegd. Intellectueel eigendom vastleggen is dus belangrijk.
Welke intellectuele eigendommen kun je vastleggen?
Rechten die je moet registeren zijn het merk-, octrooi-, model- en kwekersrecht. Het merkrecht beschermt een merk: de naam of het logo van een bedrijf, product of dienst. Het octrooirecht is hetzelfde als patent: hiermee wordt een (technische) uitvinding beschermd. Patent aanvragen doe je dus alleen wanneer je iets hebt uitgevonden. Het modelrecht beschermt een ontwerp of design en het kwekersrecht is een specifieke bescherming van intellectueel eigendom: hiermee worden nieuw ontwikkelde plantenrassen beschermt. In al deze gevallen moet je zelf achter de rechten aangaan.
Deze rechten heb je automatisch, maar moet je in sommige gevallen aanvragen
Andere rechten heb je automatisch: het auteursrecht, ook wel bekend als ‘copyright’, beschermt allerlei vormen van tekst en beeld. Van teksten en foto’s tot software, en van websites tot films en games. Het handelsnaamrecht beschermt daarnaast je bedrijfsnaam en voorkomt dat anderen dezelfde naam kunnen voeren. Met het databankenrecht wordt bescherming verleend tegen het opvragen en hergebruiken van data in databanken. Het chipsrecht is wederom zeer specifiek: het zorgt ervoor dat chips en microprocessoren worden beschermd. Dit recht op intellectuele eigendom moet je echter zelf aanvragen.
Beschermingsvormen voor bedrijfsgeheimen en streekproducten
Ten slotte zijn er nog een aantal andere beschermingsvormen voor intellectueel eigendom. Dankzij het i-DEPOT heb je een wettelijk datumstempel voor je idee. De Wbb is een wet die zorgt voor de bescherming van bedrijfsgeheimen. Hiermee samenhangend zorgt een geheimhoudingsverklaring voor de voorwaarden waarbinnen je in een samenwerkingsverband informatie deelt. Ten slotte zorgen verschillende wetten voor de bescherming van streekproducten. Denk hierbij aan Gorgonzola en parmaham. Komt een product niet uit deze streek? Dan mag je deze naam niet voeren.
Wat doe je als anderen met jouw intellectueel eigendom aan de haal gaan?
Wanneer je je intellectueel eigendom vastlegt, voorkomt dit niet dat anderen met je idee of product aan de haal gaan. Het geeft je echter wel de handvatten om verdere stappen te kunnen zetten. Je hebt immers veel tijd in de ontwikkeling van jouw creatie gestopt en het klakkeloos door anderen laten overnemen is niet de bedoeling. Maar wat doe je als je jouw idee of concept zonder toestemming ergens terugvindt? Wat zijn de stappen die je kunt zetten om je gelijk te halen?
Ga met de inbreukmaker in gesprek
De eerste stap is een logische: ga met de inbreukmaker in gesprek. Mogelijk is hij of zij zich niet bewust van de gemaakte fout. Er zijn vervolgens twee mogelijkheden: de inbreukmaker stopt met het gebruiken van jouw intellectuele eigendomsrechten of is bereid om te betalen voor wat je gemaakt hebt. In sommige gevallen zal het bij deze stap blijven en is de kous daarmee af. In andere gevallen zal je verdere stappen moeten nemen. Door kosteloos en zonder toestemming gebruik te maken van jouw intellectual property is de ander in veel gevallen namelijk strafbaar.
Een volgende stap: een kort geding bij de civiele rechter
Wat kun je doen als je, samen met de inbreukmaker, niet tot een oplossing over jouw intellectueel eigendomsrecht komt? Je gaat hiermee naar de rechter, waar verschillende mogelijkheden voor handen zijn. Deze zijn afhankelijk van de maatregel die je vraagt en hoe snel deze nodig is. Gaat het om een spoedeisende zaak? Dan is een kort geding bij de civiele rechter aan de orde. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer namaakproducten in winkelfilialen terecht dreigen te komen. Bij een kort geding is een advocaat verplicht en vraag je bijvoorbeeld om een verbond, rectificatie of vergoeding.
Noodzaak tot zeer snel ingrijpen? Ga voor een verzoekschrift
Wanneer er noodzaak is tot zeer snel ingrijpen ga je voor een verzoekschrift. Hierbij wordt de andere partij niet gehoord. Dit is aan de orde wanneer een kort geding nog te lang duurt. In een verzoekschrift vraag je om een direct verbod of bijvoorbeeld een beslag. Zowel in het geval van een kort geding als verzoekschrift wordt voor een definitief oordeel vervolgens een bodemprocedure gestart. Bij inbreuk op een auteursrecht kies je bovendien voor een schadevergoeding. Dit is bijvoorbeeld aan de orde wanneer een foto of tekst gepubliceerd is. Bij een schadevergoeding van € 25.000 of minder wordt een dagvaardingsprocedure bij de kantorenrechter gestart.
Een uitgebreide dagvaardingsprocedure bij de civiele rechter
Wil je bovendien een definitief oordeel over de inbreuk op je eigendom en wil je een schadevergoeding? Met een uitgebreide dagvaardingsprocedure bij de civiele rechter wordt dit tot op de bodem uitgezocht. In dit geval vraag je, naast een schadevergoeding, om bijvoorbeeld een verbod of afdracht. Wanneer je te maken hebt met een inbreukmaker zijn er dus verschillende mogelijkheden om tot een oplossing te komen.
Wanneer mag je gebruik maken van publicaties die auteursrecht hebben?
Mogelijk heb je wel eens van het reporecht gehoord. Bedrijven, overheids- en onderwijsinstellingen mogen van publicaties die auteursrechtelijk beschermd zijn gebruikmaken, mits ze dit reporecht betalen. Het gaat hierbij om een jaarlijkse vast vergoeding, wat aan de Stichting Reporecht betaald wordt. Onder het reporecht vallen publicaties als boeken, kranten en tijdschriften en betaling hiervan maakt dat je (papieren of digitale) kopieën voor intern gebruik mag maken. In sommige gevallen hoeft er geen reporecht betaald te worden, bijvoorbeeld wanneer iets voor privégebruik gekopieerd wordt of de maker afstand doet van een vergoeding.