Merkenregister

merkenregisterEen merk gebruik je om jouw producten of diensten van die van jouw concurrenten te onderscheiden. Je geeft ze er in feite een geheel eigen karakter mee. Een karakter dat jouw bedrijfsidentiteit uitademt én herkenbaarheid en vertrouwen bij je (potentiële) klanten schept. Elk teken waarmee je jouw goederen of diensten kunt onderscheiden, kun je als merk in een merkenregister laten opnemen. Je verwerft zo het alleenrecht op het gebruik ervan. Een merk kan enkel worden beschermd wanneer het in een merkenregister bestaat.

Wat is het merkenregister?

Een merkenregister is een register waarin alle merken die formeel goedgekeurd zijn door een officiële overheidsinstantie, bijvoorbeeld het Benelux merkenbureau, worden opgenomen. In dit register staat de informatie omtrent dit merk, zoals bijvoorbeeld het woordmerk, beeldmerk, merkhouder, datum van registratie, registratienummer, de klassen waarvoor het merk geregistreerd is.

Wat kan een merk zijn?

Zoals al even genoemd kan elk teken dat je gebruikt om jouw producten of diensten van producten of diensten van andere ondernemers te onderscheiden, als merk dienen. Merken kunnen dus de meest uiteenlopende vormen hebben. De meeste ondernemers kiezen voor een woordmerk, een beeldmerk of een combinatie van beide. Ook vormen, kleuren, klanken, hologrammen en meer kunnen een merk zijn, mits ze aan een belangrijke voorwaarde voldoen: ze dienen over voldoende onderscheidend vermogen te beschikken.

First to file

Degene die een merk als eerste in een merkenregister laat opnemen, verkrijgt daar de exclusieve rechten over. Je verdient dus geen rechten wanneer je de eerste bent die een merk daadwerkelijk gebruikt, omdat er een zogeheten first to file principe geldig is. Die werkwijze is dus basaal anders dan wat bij de vastlegging van een handelsnaam oftewel bedrijfsnaam het geval is. Een merk is dus pas beschermd als het succesvol is gedeponeerd in het merkenregister.

Welke merkenregisters zijn er?

Voor bescherming binnen Nederland, België en Luxemburg wend je je tot BOIP, het Benelux Bureau voor de Intellectuele Eigendom. In het Beneluxverdrag staat tot in detail beschreven aan welke voorwaarden een merk moet voldoen om voor registratie in aanmerking te komen. Registreren kan ook in het Europese merkenregister (via EUIPO) of op internationaal niveau. In het laatste geval is WIPO de instantie die je aanvraag afhandelt.

Wat is een merkenregister precies?

Voordat we verder in detail bespreken hoe een merkenregister precies werkt, is het belangrijk om te weten wat het precies is. Feitelijk is een merkenregister niets anders dan een register waarin alle merken zijn opgenomen. Althans, merken die formeel en door een officiële overheidsinstantie zoals BOIP zijn goedgekeurd. In een merkenregister vind je informatie omtrent dit merk. Dit is een beschrijving van het merk zelf, de merkhouder, de registratiedatum, het registratienummer en de klassen waarvoor het merk geregistreerd is.

Het merkenregister: de enige manier om wettelijke bescherming te krijgen

Het laten opnemen van jouw merk in het merkenregister is de enige manier waarop je jouw merknaam wettelijk kunt beschermen. Pas dan verkrijg je het alleenrecht op het gebruik van het betreffende merk. Door opname van je merk in het merkenregister voorkom je verwarring met andere merken én mag je juridisch optreden tegen partijen die inbreuk op je rechten plegen. Houders van geregistreerde merken mogen het R teken ® gebruiken. Echter is het gebruik van dit teken geen voorwaarde of geldige reden voor opname in het merkenregister.

Nationale, Europese en internationale merkregistratie

Je merk kun je laten registreren in elk land waar je ermee actief bent. Voor veel jonge ondernemers betreft dit -in ieder geval in de beginperiode- Nederland. In dat geval schrijf je je bij het Benelux merkenregister in. Alhoewel je hiermee ook merkbescherming in België en Luxemburg verkrijgt, wordt het toch een lokale of nationale merkregistratie genoemd. Ben je van plan om ook in de rest van Europa actief te zijn met jouw merk? Dan kies je ervoor om je merk in het Europese merkenregister op te nemen. Wil je zelfs buiten de Europese grenzen ondernemen? Dan ga je voor een internationale merkregistratie.

Bezint eer gij begint

Wanneer je jouw merk hebt ontwikkeld, zul je niets liever willen dan deze vastleggen en er de markt mee veroveren. Haast met het beginnen vormt echter een vervelende valkuil. Wanneer je te snel te werk gaat en onvoldoende over je merk nadenkt, zul je bij de registratieprocedure zeer waarschijnlijk tegen obstakels aanlopen. Bijvoorbeeld omdat je merknaam niet onderscheidend genoeg is, of omdat je niet hebt nagedacht over de andere juridische eisen. Dergelijke constateringen leiden direct tot afkeuring van je aanvraag. En dan zul je weer van voren af aan moeten beginnen.

De onderzoeksfase

Om de kans te vergroten dat jouw merk in het merkenregister kan worden opgenomen, voer je een vergelijkend onderzoek uit of laat je dit door een specialist op dit gebied doen. Je merk moet namelijk ook uniek zijn. Dat betekent dat het niet reeds in gebruik mag zijn genomen door een andere ondernemer. Dit is een punt dat door een merkeninstantie als BOIP zelf niet onder de loep wordt genomen, maar in de oppositieperiode wel een obstakel kan vormen. Houders van bestaande merken kunnen namelijk bezwaar maken wanneer zij van mening zijn dat hun rechten worden geschonden door opname van jouw merk in het merkenregister.

Het raadplegen van het merkenregister

Door het merkenregister te raadplegen, vind je veel informatie over reeds bestaande merken. Zo worden onder andere het depotnummer, de depotdatum, het soort merk, de waren en diensten waarvoor het geregistreerd staat getoond. Betreft een merk een Europese Uniemerk of een internationaal merk, dan zul je alleen het depotnummer, de depotdatum en de producten en diensten waarvoor het is geregistreerd zien. Wil je meer details, dan zul je het Europese of internationale merkenregister moeten raadplegen.

Mogelijke conclusies op basis van informatie in het merkenregister

Op basis van het onderzoek kun je tot drie verschillende conclusies komen: je merk staat nog niet in het merkenregister, je merk staat identiek in het merkenregister of er staat een merk dat sterk op de jouwe lijkt in het merkenregister. Staat jouw merk niet in het merkenregister en is het voldoende onderscheidend, dan kun je overgaan tot de feitelijke registratieaanvraag. Komt jouw merk reeds voor in het merkenregister (ofwel identiek, ofwel zeer sterk lijkend op een reeds bestaand merk), dan ga je na of men producten of diensten in dezelfde categorie aanbiedt als de categorieën die jij voor ogen hebt. Zo niet, dan kun je alsnog een merkaanvraag indienen.

Te doorlopen stappen voor inschrijving in het merkenregister

Inschrijving in het merkenregister betreft een procedure die in verschillende stappen te onderscheiden is:

  1. De feitelijke deponering van het aanvraagformulier bij de betreffende instantie
  2. De verantwoordelijke instantie beoordeelt de formele vereisten en absolute gronden
  3. Publicatie van je merkaanvraag en ingang van oppositieperiode waarin houders van andere merken bezwaar kunnen maken
  4. Inschrijving in het merkenregister

De toegevoegde waarde van een merkengemachtigde

In veel landen mag een potentiële merkhouder zelf de procedure doorlopen om een merk te registreren. Is sommige landen mag echter alleen een merkengemachtigde dat doen. Ook wanneer het is toegestaan om dit zelf te doen, is het raadzaam om een merkenbureau in de arm te nemen dat je kan ondersteunen bij het aanmelden van je merk bij het merkenregister. De registratieprocedures zijn doorgaans namelijk verre van simpel. Een verkeerde keuze kan je veel tijd- en geldverlies opleveren, maar ook een gebrekkige merkbescherming betekenen.

In welk merkregister laat je jouw merk vastleggen?

We noemden ze al even: de merkeninstanties BOIP, EUIPO en WIPO. Wanneer laat je je merk bij welke instantie registreren? Wil je alleen in Nederland commerciële activiteiten uitvoeren, dan kies je voor een aanmelding bij het Benelux merkenregister. Wil je je merk in verschillende Europese landen vastleggen, dan is het noodzakelijk je merk te laten opnemen in het merkenregister voor de Europese Unie. Eén registratie geeft je dan merkbescherming in alle 27 landen. Weigering in één land betekent echter wel een algehele afwijzing van je aanvraag. Met een internationale registratie kun je tot slot een merk in een aantal landen tegelijk registreren.

Optreden tegen inbreuk

Wanneer jouw merk in het merkenregister van jouw keuze is opgenomen, verkrijg je voor een periode van tien jaar het exclusieve alleenrecht. De voorwaarde is wel dat je je merk daadwerkelijk gebruikt. Voor merkbewaking ben je zelf verantwoordelijk. Het merkenregister houdt dus niet voor jou in de gaten of er mogelijk inbreuk wordt gemaakt. Merkbewaking kun je het beste uit handen geven aan professionele bureaus. Deze vergelijkt bestaande merken dan met nieuwe merken die worden aangevraagd.

Officieel intellectueel eigendom doet de merkwaarde stijgen

Is jouw merk in het merkregister opgenomen, dan is het officieel jouw intellectueel eigendom en vertegenwoordigt het een unieke waarde. De financiële waarde van je merk zal door registratie flink toenemen in de loop der tijd. De waarde van een merk wordt namelijk grotendeels bepaald door de rechten die daaraan verbonden zijn. Zonder merkrechten is je merk een stuk minder waard, omdat het niet tegen partijen wordt beschermd die een graantje pogen mee te pikken. Dit veroorzaakt risico’s voor je omzet én je goede naam.

Merk checken?

Krijg direct gratis een inschatting van de kansen op een succesvolle merkregistratie.